Wprowadzenie | str. 11

Wykaz skrótów | str. 13

Rozdział I. Prawo rodzinne - prawo rodziny - stosunki rodzinnoprawne - czynności rodzinnoprawne - rozwiązywanie sporów ze stosunków rodzinnoprawnych - wykładnia przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego | str. 17
1. Uwagi wstępne | str. 19
2. Stosunki rodzinnoprawne | str. 21
3. Czynności rodzinnoprawne | str. 25
4. Zasady prawa rodzinnego | str. 27
5. Stan cywilny | str. 28
6. Rozwiązywanie sporów ze stosunków rodzinnoprawnych | str. 29
7. Wykładnia przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego | str. 48

Rozdział II. Zawarcie małżeństwa | str. 73
1. Charakter prawny oraz sposoby zawarcia małżeństwa | str. 75
2. Elementy istotne zawarcia małżeństwa | str. 75
3. Ustalenie nieistnienia zawarcia małżeństwa | str. 77
4. Zawarcie małżeństwa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego | str. 79
5. Zawarcie małżeństwa w obecności duchownego | str. 87
6. Zawarcie małżeństwa przed konsulem | str. 92
7. Zawarcie małżeństwa w razie niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio życiu jednej ze stron | str. 94
8. Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika | str. 95
9. Przeszkody małżeńskie | str. 97
10. Wady oświadczenia woli | str. 108
11. Skutki unieważnienia małżeństwa | str. 110
12. Postępowanie w sprawie o unieważnienie małżeństwa | str. 113
13. Udział prokuratora w sprawach dotyczących stosunku małżeństwa | str. 119

Rozdział III. Prawa i obowiązki małżonków niezależne od ustroju majątkowego | str. 125
1. Charakter prawny przepisów art. 23-30 k.r.o. | str. 127
2. Zasada równości małżonków wyrażona w art. 23 k.r.o. | str. 129
3. Obowiązki małżonków zawarte w art. 23 k.r.o. | str. 131
4. Obowiązek współdziałania przy rozstrzyganiu o istotnych sprawach rodziny | str. 137
5. Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny | str. 140
6. Nakaz wypłaty wynagrodzenia lub innych należności do rąk drugiego małżonka | str. 161
7. Wzajemna reprezentacja małżonków na podstawie art. 29 k.r.o. | str. 165
8. Odpowiedzialność solidarna małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w celu zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny | str. 166
9. Prawo do korzystania z mieszkania należącego do drugiego małżonka | str. 174
10. Rachunek bankowy małżonków | str. 179

Rozdział IV. Małżeńskie ustroje majątkowe | str. 189
1. Charakterystyka ogólna stosunków majątkowych małżonków | str. 195
2. Majątek wspólny małżonków | str. 202
3. Majątki osobiste małżonków | str. 257
4. Przedmioty zwykłego urządzenia domowego | str. 278
5. Współposiadanie rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego | str. 278
6. Wspólność łączna obejmująca majątek wspólny | str. 281
7. Zarząd majątkiem wspólnym małżonków | str. 281
8. Czynności, do których dokonania potrzebna jest zgoda małżonka | str. 287
9. Odpowiedzialność majątkiem wspólnym za długi małżonka | str. 300
10. Obrona małżonka dłużnika w postępowaniu cywilnym | str. 313
11. Udziały w majątku wspólnym | str. 332
12. Zwrot wydatków i nakładów między majątkami małżonków | str. 339
13. Zwrot nakładów i wydatków dokonanych na rzecz osób trzecich | str. 340
14. Ustanie wspólności łącznej majątku wspólnego małżonków | str. 345
15. Postępowanie o podział majątku wspólnego małżonków | str. 349
16. Umowne ustroje majątkowe | str. 366
17. Przymusowy ustrój majątkowy | str. 393
18. Ustrojowe stosunki majątkowe małżonków a prowadzenie działalności gospodarczej (zagadnienia wybrane) | str. 407
19. Czynności prawne między małżonkami | str. 422
20. Prawo do renty rodzinnej wdowy i rozwiedzionego małżonka - wspólnota małżeńska | str. 426
21. Rozliczenia majątkowe między konkubentami | str. 431

Rozdział V. Ustanie małżeństwa | str. 455
1. Ustanie małżeństwa - uwagi ogólne | str. 457
2. Rozwód | str. 466
3. Zupełny i trwały rozkład pożycia jako przesłanka pozytywna rozwodu | str. 469
4. Przesłanki negatywne rozwodu | str. 484
5. Postępowanie w sprawach małżeńskich | str. 496
6. Skutki rozwodu | str. 567

Rozdział VI. Separacja | str. 597
1. Zagadnienia ogólne | str. 599
2. Przesłanki orzeczenia separacji | str. 603
3. Postępowanie w sprawie o separację | str. 619
4. Skutki orzeczenia separacji | str. 656
5. Zniesienie separacji | str. 666

Rozdział VII. Pochodzenie dziecka | str. 681
1. Wprowadzenie | str. 683
2. Ustalenie macierzyństwa | str. 684
3. Ojcostwo | str. 702
4. Ustalenie ojcostwa | str. 716
5. Bezskuteczność uznania ojcostwa dziecka | str. 732

Rozdział VIII. Władza rodzicielska | str. 745
1. Zagadnienia ogólne | str. 747
2. Powstanie i ustanie władzy rodzicielskiej | str. 753
3. Struktura (treść) władzy rodzicielskiej | str. 757
4. Wykonywanie władzy rodzicielskiej | str. 767
5. Władza rodzicielska a obowiązek odszkodowawczy rodziców za szkodę wyrządzoną przez dziecko | str. 811
6. Interwencja sądu opiekuńczego w zakresie władzy rodzicielskiej | str. 813
7. Wzory pism w postępowaniu nieprocesowym | str. 838

Rozdział IX. Nazwisko dziecka | str. 853
1. Uwagi ogólne | str. 854
2. Nazwisko dziecka urodzonego w małżeństwie | str. 855
3. Nazwisko dziecka pozamałżeńskiego w przypadku uznania ojcostwa i sądowego ustalenia ojcostwa | str. 858
4. Nazwisko dziecka, którego ojcostwo nie zostało ustalone | str. 860
5. Nazwisko dziecka o nieustalonym pochodzeniu od obojga rodziców | str. 861
6. Nazwisko dziecka określone przez rodzica oraz ojczyma lub macochę | str. 862

Rozdział X. Piecza zastępcza | str. 865
1. Organizacja, funkcjonowanie oraz finansowanie pieczy zastępczej - stan obecny (art. 112(2) k.r.o.) | str. 867
2. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej | str. 896
3. Komu sąd może powierzyć sprawowanie funkcji rodziny zastępczej (art. 112(5) k.r.o.) | str. 931
4. Uprawnienia opiekunów zastępczych w zakresie wykonywania bieżącej pieczy, wychowania i reprezentowania dziecka a prawa i obowiązki rodziców dziecka (art. 112(1) k.r.o.) | str. 933
5. Postępowanie wykonawcze sądu opiekuńczego w odniesieniu do dziecka przebywającego w pieczy zastępczej | str. 936

Rozdział XI. Przysposobienie | str. 955
1. Źródła prawa dotyczące przysposobienia. Zakres regulacji | str. 957
2. Charakterystyka instytucji prawnej przysposobienia. Konstrukcja prawna przysposobienia | str. 959
3. Rodzaje przysposobienia w prawie polskim. Uwagi ogólne. Przysposobienie niepełne | str. 960
4. Przysposobienie pełne jako rodzaj przysposobienia w najwyższym stopniu zapewniający dobro dziecka | str. 964
5. Przysposobienie całkowite, nierozwiązywalne | str. 968
6. Przysposobienie wspólne | str. 974
7. Przysposobienie ze wskazaniem | str. 976
8. Przysposobienie zagraniczne | str. 979
9. Przysposobienie w razie śmierci przysposabiającego lub przysposobionego | str. 984
10. Tajemnica przysposobienia | str. 989
11. Problematyka procesowa w sprawach o przysposobienie | str. 992
12. Rozwiązanie przysposobienia. Przyczyny. Zagadnienia procesowe | str. 993
13. Ośrodki preadopcyjne. Podstawy prawne. Kompetencje. Kwalifikowanie pod kątem przysposobienia | str. 1016
14. Przysposobienie w świetle prawa prywatnego międzynarodowego i międzynarodowego postępowania cywilnego | str. 1017

Rozdział XII. Obowiązek alimentacyjny | str. 1019
1. Pojęcie i treść obowiązku alimentacyjnego | str. 1022
2. Źródła obowiązku alimentacyjnego | str. 1022
3. Podmioty uprawnione i zobowiązane do alimentacji | str. 1024
4. Kolejność obowiązku alimentacyjnego | str. 1026
5. Obowiązek alimentacyjny przysposabiającego i przysposobionego | str. 1030
6. Obowiązek alimentacyjny powinowatych | str. 1032
7. Obowiązki alimentacyjne małżonków | str. 1035
8. Przesłanki powstania roszczeń alimentacyjnych | str. 1064
9. Treść obowiązku alimentacyjnego | str. 1068
10. Zakres świadczeń alimentacyjnych - art. 135 § 1 k.r.o. | str. 1069
11. Świadczenia niemające wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych | str. 1077
12. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci | str. 1079
13. Roszczenia matki dziecka pozamałżeńskiego | str. 1086
14. Dochodzenie roszczeń alimentacyjnych | str. 1089
15. Roszczenia regresowe | str. 1101
16. Postępowanie egzekucyjne w sprawie o alimenty | str. 1104
17. Jurysdykcja krajowa w sprawach o alimenty na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych | str. 1108
18. Przestępstwo uchylania się od alimentów | str. 1115
19. Fundusz alimentacyjny | str. 1124
20. Wzory pism procesowych | str. 1137

Rozdział XIII. Opieka | str. 1163
1. Pojęcie i rodzaje opieki | str. 1165
2. Opieka nad małoletnim (art. 145-174 k.r.o.) | str. 1170
3. Opieka nad ubezwłasnowolnionym całkowicie (art. 175-177 k.r.o.) | str. 1235

Rozdział XIV. Kuratela | str. 1237
1. Uwagi ogólne | str. 1238
2. Postępowanie w sprawach z zakresu kurateli | str. 1244
3. Kuratela uregulowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym | str. 1251

Rozdział XV. Świadczenia rodzinne | str. 1261
1. Istota świadczeń rodzinnych | str. 1263
2. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego | str. 1300
3. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka | str. 1346
4. Świadczenia rodzinne uzależnione od niepełnosprawności - świadczenia opiekuńcze | str. 1355
5. Zasiłek dla opiekuna, uregulowany w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 162 z późn. zm.) | str. 1386
6. Ustalanie prawa do świadczeń opiekuńczych na rzecz rolników, małżonków rolników lub domowników | str. 1392
7. Zapomoga wypłacana przez gminy na podstawie art. 22a u.ś.r. oraz dodatkowe świadczenia ustanawiane przez gminy na podstawie art. 22b u.ś.r. | str. 1395
8. Wstrzymanie świadczeń rodzinnych | str. 1396
9. Zmiana i uchylenie ostatecznej decyzji administracyjnej w trybie art. 32 u.ś.r. | str. 1396
10. Nienależnie pobrane świadczenia rodzinne | str. 1401
11. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego | str. 1417
12. Świadczenie rodzicielskie | str. 1426

Rozdział XVI. Świadczenie wychowawcze | str. 1439
1. Istota świadczenia wychowawczego | str. 1440
2. Postępowanie w przedmiocie świadczenia wychowawczego | str. 1441
3. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego | str. 1446
4. Pojęcie "rodziny" | str. 1447
5. Pojęcie "dziecka" i "pierwszego dziecka" | str. 1450
6. Podmioty uprawnione do świadczenia wychowawczego | str. 1451
7. Warunki nabycia prawa do świadczenia wychowawczego | str. 1458
8. Marnotrawienie świadczenia wychowawczego lub jego wydatkowanie niezgodnie z celem | str. 1465
9. Okres, na jaki ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego | str. 1468
10. Uchylenie lub zmiana decyzji ustalającej prawo do świadczenia wychowawczego | str. 1468
11. Nienależnie pobrane świadczenie wychowawcze | str. 1471
12. Dodatek wychowawczy dla rodzin zastępczych | str. 1471
13. Wzory pism | str. 1472

Rozdział XVII. Pomoc osobom uprawnionym do alimentów | str. 1489
1. Pomoc osobom uprawnionym do alimentów - zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 489 z późn. zm.) | str. 1490
2. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych uchylających się od zobowiązań alimentacyjnych | str. 1496
3. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego | str. 1507

Rozdział XVIII. Prawo nieletnich | str. 1545
1. Podstawy odpowiedzialności karnej nieletnich | str. 1548
2. Uwarunkowania odpowiedzialności karnej nieletnich | str. 1552
3. Środki stosowane w postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 1561
4. Postępowanie w sprawach nieletnich - charakterystyka ogólna | str. 1569
5. Rozprawa sądowa w sprawach nieletnich | str. 1582
6. Kurator w postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 1587
7. Zakłady poprawcze i schroniska dla nieletnich | str. 1588
8. Nadzór nad wykonywaniem orzeczeń wydanych w postępowaniu w sprawach nieletnich | str. 1593
9. Modyfikacje poprzez zmianę lub uchylenie środków wychowawczych i środków poprawczych | str. 1594
10. Nagrody i środki dyscyplinarne | str. 1598
11. Wywiad środowiskowy prowadzony wobec nieletnich | str. 1601
12. Nadzór nad nieletnimi | str. 1603

Rozdział XIX. Rodzina w świetle prawa międzynarodowego | str. 1609
1. Normy prawa międzynarodowego dotyczące rodziny przyjęte przez ONZ | str. 1611
2. Ochrona praw rodziny w ramach działalności Rady Europy | str. 1628
3. Stosunki prawnorodzinne w ustawodawstwie Unii Europejskiej | str. 1657

Indeks rzeczowy | str. 1667