TABLE OF CONTENTS | str. 15

WPROWADZENIE | str. 23



Rozdział I. PRZEDMIOT KRYMINOLOGII | str. 45

Rozdział II. STOSUNEK KRYMINOLOGII DO INNYCH NAUK | str. 64

Rozdział III. KRYMINOLOGIA PORÓWNAWCZA | str. 77

Rozdział IV. PODSTAWOWE ŹRÓDŁA INFORMACJI O PRZESTĘPCZOŚCI | str. 88
1. Rozmiar przestępczości | str. 89
2. Policyjny system informacyjny o postępowaniach przygotowawczych oraz niektórych innych zdarzeniach | str. 90
3. Statystyka prokuratorska | str. 90
4. Statystyka sądowa | str. 91
5. Statystyka więzienna | str. 95
6. Statystyka kryminologiczna | str. 96
7. Intensywność przestępczości | str. 103
8. Struktura przestępczości | str. 104
9. Dynamika przestępczości | str. 104
10. Geografia przestępczości | str. 105
11. Zagadnienie "ciemnej liczby" | str. 106
12. Porównywalność danych statystycznych | str. 116
13. Ocena systemu statystyki przestępczości w Polsce | str. 118

Literatura uzupełniająca do części pierwszej | str. 124



Rozdział V. PRZESTĘPCZOŚĆ W POLSCE W LATACH 2008-2015 | str. 133
1. Uwagi wstępne | str. 133
2. Przestępstwa stwierdzone | str. 133
3. Struktura przestępstw | str. 134
4. Struktura geograficzna przestępczości | str. 137

Rozdział VI. WYBRANE PROBLEMY PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ W POLSCE | str. 155
1. Istota przestępczości zorganizowanej | str. 155
2. Ogólne dane | str. 159
3. Przestępczość narkotykowa | str. 161
4. Zorganizowana przestępczość ekonomiczna | str. 163
5. Zagrożenia aktami terroru | str. 172
6. Handel ludźmi | str. 173
7. Uprowadzenia dla okupu | str. 174
8. Przestępczość samochodowa | str. 174
9. Handel bronią i materiałami wybuchowymi | str. 175
10. Fałszerstwa pieniędzy | str. 176
11. Współdziałanie Centralnego Biura Śledczego Policji z jednostkami zagranicznymi | str. 176

Rozdział VII. TENDENCJE ROZWOJOWE PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ W INNYCH KRAJACH EUROPEJSKICH | str. 177
1. Europa jako obszar geograficzno-kryminalny | str. 177
2. Przestępczość zorganizowana jako dominujący element przestępczości w Europie | str. 182
3. Sytuacja narkotykowa w Europie | str. 187
4. Przewidywane kierunki rozwoju przestępczości zorganizowanej do 2022 roku | str. 190

Rozdział VIII. TERRORYZM | str. 210

Rozdział IX. ZAGROŻENIE PRZESTĘPCZOŚCIĄ NUKLEARNĄ | str. 229

Rozdział X. ZABÓJCY SERYJNI | str. 245

Rozdział XI. PRANIE PIENIĘDZY | str. 260
1. Pojęcie prania pieniędzy | str. 260
2. Międzynarodowa problematyka prania pieniędzy | str. 262
3. Metody prania pieniędzy | str. 265
4. Etapy prania i źródła pochodzenia pieniędzy | str. 269
5. Ocena sytuacji w wybranych państwach | str. 271

Rozdział XII. KORUPCJA | str. 284

Rozdział XIII. PRZESTĘPSTWA KOMPUTEROWE I INTERNETOWE | str. 308

Rozdział XIV. HANDEL ORGANAMI LUDZKIMI | str. 322
1. Charakter handlu ludzkimi organami | str. 322
2. Rozmiary handlu organami ludzkimi | str. 324
3. Postępowanie innych państw w sprawach handlu ludzkimi organami | str. 325
4. Przykłady handlu ludzkimi organami | str. 327
5. Przyczyny handlu ludzkimi organami | str. 329
6. Deficyt organów ludzkich | str. 330
7. Odpowiedzialność karna w Polsce za handel organami ludzkimi | str. 330
8. Ocena moralna dawstwa organów | str. 332
9. Działalność Europejskiego Ośrodka Transplantacji | str. 334
10. Przyszłość transplantacji organów | str. 335

Rozdział XV. PRZESTĘPCZOŚĆ NIELETNICH | str. 336
1. Źródła zachowań agresywnych i destrukcyjnych | str. 336
2. Czyny karalne popełniane przez nieletnich | str. 338
3. Wybrane kategorie czynów karalnych wyczerpujących znamiona przestępstwa | str. 338
4. Motywy | str. 343

Rozdział XVI. PRZESTĘPCZOŚĆ KOBIET | str. 351
1. Czynniki determinujące niską przestępczość kobiet | str. 353
2. Przyczyny przestępczości kobiet | str. 356
3. Ogólny obraz przestępczości kobiet | str. 359

Literatura uzupełniająca do części drugiej | str. 368



Rozdział XVII. ZAGROŻENIE ŚRODOWISKA NATURALNEGO | str. 379
1. Czym jest środowisko? | str. 380
2. Zrównoważony rozwój | str. 380
3. Świadomość przemocy nad środowiskiem | str. 382
4. Świadomość konieczności ochrony środowiska w Europie | str. 382
5. Główne zasady ochrony środowiska | str. 383
6. Problemy z międzynarodowym prawem ochrony środowiska | str. 384
7. Program ochrony środowiska ONZ | str. 385
8. Rola Światowej Organizacji Handlu | str. 386
9. Degradacja środowiska naturalnego w Polsce | str. 387

Rozdział XVIII. BEZROBOCIE | str. 390
1. Definicja bezrobocia | str. 390
2. Rodzaje bezrobocia | str. 392
3. Przyczyny bezrobocia w Polsce | str. 393
4. Stopa bezrobocia | str. 394
5. Charakterystyka bezrobotnych w Polsce | str. 396
6. Przeciwdziałanie bezrobociu | str. 401
7. Bezrobocie na świecie | str. 402

Rozdział XIX. WYPADKI DROGOWE | str. 406
1. Czynniki wpływające na bezpieczeństwo na drogach | str. 406
2. Wypadki drogowe w Polsce | str. 408

Rozdział XX. WYPADKI PRZY PRACY | str. 419
1. Uwagi ogólne | str. 419
2. Wypadki w poszczególnych dziedzinach gospodarki | str. 421
3. Wypadki śmiertelne | str. 422
4. Wypadki ciężkie | str. 422
5. Przyczyny wypadków | str. 423
6. Zmienność przestrzenna | str. 424

Rozdział XXI. STAN ZDROWIA PSYCHICZNEGO LUDNOŚCI W POLSCE | str. 430
1. Ogólna problematyka zdrowia psychicznego | str. 430
2. Stan zdrowia psychicznego więźniów i wykonywanie kary pozbawienia wolności wobec skazanych niepełnosprawnych psychicznie | str. 437

Rozdział XXII. ALKOHOL A PRZESTĘPSTWO | str. 439
1. Spożycie alkoholu | str. 439
2. Typologia związków alkoholu z przestępstwem | str. 440
3. Dane statystyczne o związkach alkoholu z przestępstwem | str. 449

Rozdział XXIII. NARKOMANIA I LEKOMANIA A PRZESTĘPCZOŚĆ | str. 462
1. Uwagi ogólne | str. 462
2. Dane statystyczne o związkach narkotyków i innych środków odurzających z przestępstwem | str. 481
3. Narkotyki zażywane przez dorosłych | str. 484
4. Kryminologiczne aspekty dopingu | str. 486

Rozdział XXIV. AIDS | str. 499

Rozdział XXV. PRZEMOC I AGRESJA JAKO ZJAWISKA SPOŁECZNE | str. 510
1. Uwagi ogólne | str. 510
2. Czynniki determinujące przemoc zbiorową i skutki tej przemocy | str. 510
3. Przemoc jako problem globalny dla zdrowia publicznego | str. 518
4. Przemoc w rodzinie | str. 526
5. Przemoc w miejscu pracy | str. 540
6. Mobbing | str. 544
7. Przemoc wśród partnerów seksualnych | str. 558
8. Czynniki ryzyka i skutki przemocy seksualnej | str. 565
9. Przemoc w kontaktach interpersonalnych i międzygrupowych | str. 574
10. Przemoc na stadionach piłkarskich | str. 587
11. Bezpieczeństwo imprez masowych w Polsce | str. 596

Rozdział XXVI. SAMOBÓJSTWO JAKO PROBLEM KRYMINOLOGICZNY | str. 599
1. Zagadnienia wstępne | str. 599
2. Dynamika samobójstw w Polsce w latach 2000-2014 | str. 602
3. Samobójstwa na świecie | str. 604
4. Kryminologiczna typologia samobójstw | str. 606
5. Samobójstwo a przestępstwo | str. 607

Rozdział XXVII. SIEROCTWO SPOŁECZNE | str. 615

Rozdział XXVIII. NIEDOSTOSOWANIE SPOŁECZNE DZIECI I MŁODZIEŻY | str. 628

Rozdział XXIX. BEZDOMNOŚĆ | str. 642
1. Definicja bezdomności | str. 642
2. Rozmiary zjawiska bezdomności | str. 646
3. Charakterystyka bezdomnych | str. 649
4. Przyczyny bezdomności | str. 650
5. Czynniki sprzyjające bezdomności | str. 650
6. Kryminogenne aspekty bezdomności | str. 652

Rozdział XXX. PSYCHOPATIA | str. 659

Rozdział XXXI. PROSTYTUCJA | str. 670
1. Definicja prostytucji | str. 670
2. Rys historyczny | str. 670
3. Prawne systemy regulacji prostytucji | str. 673
4. Rozmiary prostytucji | str. 675
5. Odpowiedzialność karna za przestępstwa związane z prostytucją | str. 678
6. Rodzaje prostytucji | str. 679
7. Rodzaje prostytucji i motywy jej uprawiania | str. 684

Literatura uzupełniająca do części trzeciej | str. 693



Rozdział XXXII. RYS HISTORYCZNY | str. 707

Rozdział XXXIII. ROZWÓJ KIERUNKU BIOLOGICZNEGO | str. 712

Rozdział XXXIV. PSYCHOLOGICZNE TEORIE ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH | str. 724
1. Definicje agresji | str. 725
2. Antropogeneza i funkcja zachowań agresywnych we wczesnych stadiach rozwoju ludzkości | str. 728
3. Gniew i agresja | str. 730
4. Rozwój reakcji agresywnych | str. 736
5. Teoria Freuda | str. 738
6. Teoria Lorenza | str. 741
7. Teoria frustracji-agresji | str. 741
8. Teoria Berkowitza | str. 742
9. Teoria Fromma | str. 743

Rozdział XXXV. ZJAWISKO PRZESTĘPCZOŚCI W UJĘCIU SOCJOLOGICZNYM | str. 745
1. Teoria anomii | str. 747
2. Teorie ekonomiczne | str. 751
3. Teoria zróżnicowanych powiązań | str. 755
4. Teorie podkultur | str. 759
5. Teoria kontroli Hirschiego | str. 764
6. Teoria samokontroli Gottfredsona i Hirschiego | str. 768
7. Kontrola społeczna Sampsona i Lauba | str. 773
8. Teoria naznaczania (stygmatyzacji) | str. 778
9. Teoria społecznego uczenia się zachowań agresywnych | str. 780
10. Teoria sytuacyjnego działania | str. 781
11. Teoria rozwoju społeczno-moralnego jednostki Kohlberga | str. 791
12. Teorie konfliktowe | str. 792
13. Teoria perspektywy życiowej i rozwojowej | str. 796
14. Teoria wstydu | str. 798
15. Teoria przekory | str. 798
16. Teoretyczna integracja | str. 799

Rozdział XXXVI. RADYKALNA KRYMINOLOGIA | str. 801

Rozdział XXXVII. INNE TEORIE KRYMINOLOGICZNE | str. 806
1. Teorie postmodernistyczna i konstytutywna | str. 806
2. Kryminologia feministyczna | str. 808

Literatura uzupełniająca do części czwartej | str. 812



Rozdział XXXVIII. SYNDROM I POTENCJAŁ ZACHOWANIA PRZESTĘPNEGO | str. 819

Rozdział XXXIX. CZYNNIKI SPOŁECZNO-EKONOMICZNEA PRZESTĘPCZOŚĆ | str. 827

Rozdział XL. MIGRACJA A PRZESTĘPCZOŚĆ | str. 836
1. Sytuacja w krajach Unii Europejskiej | str. 836
2. Sytuacja w Polsce | str. 838
3. Implikacje migracji | str. 846
4. Interpretacja różnic między imigrantami i krajowcami | str. 847
5. Dzieci imigrantów | str. 848
6. Przestępczość zorganizowana | str. 849
7. Znaczenie nastrojów antyimigracyjnych | str. 850

Rozdział XLI. ZJAWISKA KULTUROWE O NEGATYWNEJ TREŚCI SPOŁECZNEJ | str. 863

Rozdział XLII. DYSFUNKCJONALNOŚĆ RODZINY | str. 871

Rozdział XLIII. WADY SYSTEMU FUNKCJONOWANIA SZKOŁY | str. 883

Rozdział XLIV. RELIGIA A PRZESTĘPCZOŚĆ | str. 905

Rozdział XLV. PATOLOGIA CECH BIOPSYCHICZNYCH | str. 914

Rozdział XLVI. ROLA OFIARY W GENEZIE PRZESTĘPSTWA | str. 934
1. Ogólna problematyka wiktymologii kryminalnej | str. 934
2. Interakcje sprawca - ofiara w przestępstwach seksualnych | str. 949

Literatura uzupełniająca do części piątej | str. 954



Rozdział XLVII. POJĘCIE I ZAKRES PROFILAKTYKI | str. 961

Rozdział XLVIII. PROGNOZY KRYMINOLOGICZNE | str. 975
1. Cele prognoz kryminologicznych | str. 975
2. Prognozowanie przestępczości w wymiarze społecznym | str. 976
3. Podstawy prawne indywidualnej prognozy kryminologicznej | str. 994
4. Prognozowanie indywidualnych zachowań przestępczych. Przegląd i ocena indywidualnych badań prognostycznych na świecie | str. 996
5. Autorska koncepcja indywidualnej prognozy kryminologicznej | str. 1012

Rozdział XLIX. PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA A ZAGADNIENIA PROFILAKTYKI | str. 1017

Rozdział L. ROLA HIGIENY PSYCHICZNEJ W ZAPOBIEGANIU PRZESTĘPCZOŚCI | str. 1036

Rozdział LI. ZNACZENIE KULTURY W ZAPOBIEGANIU PRZESTĘPCZOŚCI | str. 1046

Rozdział LII. PAŃSTWOWY SYSTEM ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI | str. 1055
1. Profilaktyczne funkcje ustawodawstwa | str. 1055
2. Profilaktyczna działalność organów ścigania karnego i wymiaru sprawiedliwości | str. 1059
3. Działalność profilaktyczna organów kontroli | str. 1085
4. Międzynarodowe porozumienia mające na celu zapobieganie handlowi ludźmi | str. 1090
5. Współpraca z policjami krajów Unii Europejskiej - Europejska Sieć Prewencji Kryminalnej | str. 1091

Rozdział LIII. OCHRONA CYBERPRZESTRZENI PAŃSTWA | str. 1094
1. Doniosłość problemu | str. 1094
2. Cele Programu | str. 1096
3. Adresaci i realizatorzy Programu | str. 1098
4. Podstawy prawne działań ochronnych | str. 1098
5. Działania organizacyjno-prawne | str. 1100
6. Cyberprzestępstwa a Kodeks karny | str. 1101
7. Współpraca międzynarodowa | str. 1102
8. Współpraca krajowa | str. 1104
9. Wdrażanie dodatkowych rozwiązań prewencyjnych | str. 1107
10. Ochrona kluczowych systemów informatycznych | str. 1108
11. System komunikacji powszechnej i edukacji | str. 1109
12. Edukacja społeczna i specjalistyczna | str. 1110

Rozdział LIV. ZAPOBIEGANIE PRZEZ POLICJĘ PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ | str. 1113

Rozdział LV. PRZECIWDZIAŁANIE PRZESTĘPCZOŚCI GOSPODARCZEJ | str. 1121
1. Służby, organy i instytucje realizujące zadania w zakresie przeciwdziałania przestępczości gospodarczej i jej zwalczania | str. 1121
2. Międzynarodowe mechanizmy przeciwdziałania przestępczości gospodarczej i jej zwalczania | str. 1124
3. Współpraca z sektorem prywatnym | str. 1128

Rozdział LVI. ZADANIA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W ZAKRESIE OCHRONY PORZĄDKU I BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO | str. 1129
1. Charakter zadań | str. 1129
2. Współpraca Policji z jednostkami samorządu terytorialnego w kształtowaniu lokalnej polityki bezpieczeństwa | str. 1134
3. Straże gminne (miejskie) | str. 1136
4. Komisje bezpieczeństwa i porządku | str. 1139

Rozdział LVII. SPOŁECZNE STRATEGIE ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI | str. 1142
1. Istota społecznych form prewencji kryminalnej | str. 1142
2. Kierunki działań społecznych w wybranych państwach | str. 1146
3. Organizacje międzynarodowe i rządowe | str. 1150
4. Tworzenie i funkcjonowanie grup osiedlowych na terenie polskich miast | str. 1152
5. Granice interwencji społecznej w zapobieganiu przestępczości | str. 1153

Rozdział LVIII. KSZTAŁTOWANIE PRZEZ ŚRODKI MASOWEJ INFORMACJI POSTAW ANTYPRZESTĘPCZYCH I ANTYWIKTYMIZACYJNYCH | str. 1157

Rozdział LIX. ZAPOBIEGANIE NADUŻYWANIU ALKOHOLU | str. 1165

Rozdział LX. ZAPOBIEGANIE PRZESTĘPCZOŚCI NIELETNICH | str. 1168

Rozdział LXI. ZAPOBIEGANIE PRZEMOCY WOBEC LUDZI STARSZYCH | str. 1186

Rozdział LXII. ZAPOBIEGANIE ZACHOWANIOM SUICYDALNYM | str. 1192

Rozdział LXIII. TRAKTOWANIE PRZESTĘPCÓW SEKSUALNYCH | str. 1204
1. Rozwiązania stosowane w Polsce | str. 1204
2. Doświadczenia innych państw | str. 1221

Rozdział LXIV. OGÓLNE PROBLEMY ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPSTWOM NIEUMYŚLNYM | str. 1231

Rozdział LXV. ODDZIAŁYWANIA PENITENCJARNE JAKO SPOSÓB ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI | str. 1238

Rozdział LXVI. OCENA EFEKTÓW RESOCJALIZACYJNYCH W WARUNKACH IZOLACJI PENITENCJARNEJ | str. 1256

Literatura uzupełniająca do części szóstej | str. 1274

SUMMARY | str. 1283

ZUSAMMENFASSUNG | str. 1287



Przeglądy wiktymizacyjne w Niemczech. Wyniki drugiej dolnosaksońskiej ankietyzacji w zakresie bezpieczeństwa i przestępczości | str. 96
Piramidy finansowe | str. 164
Walizkowa broń atomowa | str. 234
Interpretacja zabójstw seryjnych | str. 246
Tommy Lynn Sells | str. 254
Deklaracja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) o ochronie zdrowia psychicznego dla Europy | str. 432
Przestępczość związana z dopingiem | str. 486
Dopalacze | str. 491
Europejska Typologia Bezdomności i Wykluczenia Mieszkaniowego ETHOS | str. 643
Narcyzm - osobowość skłonna do gniewu i przemocy wskutek niestabilnej samooceny | str. 732
Przemoc i amok w szkołach | str. 892
Badania nad genetyką przestępczości | str. 918
Metaanalizy w zapobieganiu przestępczości | str. 997
Nadzór elektroniczny | str. 1056
Instytucja crime stoppers | str. 1063
Nadużycia wobec dzieci w internecie | str. 1115
Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom | str. 1193
Banki danych o przestępcach seksualnych | str. 1216
Zakład karny jako miejsce skoncentrowanego środowiska przestępczego. Podkultura więzienna | str. 1240