Wykaz skrótów
str. 11

Wstęp
str. 17

Rozdział 1
Pojęcie walorów turystycznych, ich zagrożenia i kierunki ochrony
str. 21

1.1. Turystyka
str. 21

1.2. Walory turystyczne
str. 29

1.3. Walory turystyczne w siatce pojęć prawnych
str. 33

1.4. Zagrożenia walorów turystycznych
str. 37

1.5. Kierunki ochrony prawnej walorów turystycznych
str. 40

1.6. Środki prawne ochrony walorów turystycznych
str. 41

Rozdział 2
Ochrona walorów turystycznych w historii polskiego prawa ochrony przyrody i środowiska
str. 43

2.1. Początki ochrony przyrody i jej związki z turystyką
str. 43

2.2. Konflikt ochrony przyrody i turystyki
str. 46

2.3. XIX Zjazd Państwowej Rady Ochrony Przyrody
str. 48

2.4. Ochrona przyrody i turystyka w okresie obowiązywania ustawy z 1949 r. o ochronie przyrody
str. 49

2.5. Ochrona walorów turystycznych w ustawie z 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska
str. 53

2.6. Turystyka w ustawie z 1991 r. o ochronie przyrody
str. 54

2.7. Wielka reforma prawa ochrony środowiska z 2001 r.
str. 56

2.8. Turystyka w ustawodawstwie o zabytkach
str. 57

2.9. Turystyka w ustawodawstwie o uzdrowiskach
str. 63

Rozdział 3
Miejsce ochrony walorów turystycznych w polskim systemie prawnym
str. 67

3.1. Ustawa o usługach turystycznych
str. 67

3.2. Ustawa o ochronie przyrody
str. 67

3.3. Prawo ochrony środowiska oraz ustawa o ocenach oddziaływania
str. 71

3.4. Prawo wodne
str. 73

3.5. Ustawa o lasach
str. 74

3.6. Koncepcja publicznych praw podmiotowych do korzystania z walorów turystycznych
str. 74

3.7. Lecznictwo uzdrowiskowe i turystyka
str. 80

3.8. Ochrona zabytków i turystyka
str. 80

3.9. Dostęp do dóbr kultury
str. 81

3.10. Muzea
str. 82

3.11. Ochrona walorów turystycznych na tle koncepcji prawa turystycznego
str. 83

Rozdział 4
Ochrona walorów turystycznych na przyrodniczych obszarach specjalnych
str. 86

4.1. Wprowadzenie do problematyki obszarów specjalnych
str. 86

4.2. Parki narodowe i rezerwaty przyrody
str. 92

4.2.1. Tworzenie parków narodowych i uznawanie za rezerwaty przyrody
str. 92

4.2.2. Reżim prawny
str. 95

4.2.3. Zarządzanie
str. 102

4.2.4. Opłaty
str. 105

4.2.5. Plany ochrony i zadania ochronne
str. 110

4.3. Parki krajobrazowe
str. 118

4.3.1. Tworzenie parków krajobrazowych
str. 118

4.3.2. Reżim prawny
str. 121

4.3.3. Zarządzanie
str. 128

4.3.4. Plany ochrony
str. 130

4.4. Obszary chronionego krajobrazu
str. 134

4.4.1. Wyznaczanie obszarów chronionego krajobrazu
str. 134

4.4.2. Reżim prawny
str. 136

4.4.3. Nadzór
str. 139

4.5. Obszary Natura 2000
str. 140

4.5.1. Istota i wyznaczanie obszarów Natura 2000
str. 140

4.5.2. Reżim prawny
str. 146

4.5.3. Zarządzanie
str. 149

4.5.4. Plany ochrony i zadań ochronnych
str. 150

4.5.5. Oceny oddziaływania na obszar Natura 2000
str. 154

Rozdział 5
Ochrona zabytkowych walorów turystycznych
str. 155

5.1. Walory turystyczne o charakterze zabytkowym a ochrona przyrody i środowiska
str. 155

5.2. Założenia ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
str. 159

5.3. Wpis do rejestru zabytków
str. 163

5.4. Uznanie za pomnik historii
str. 166

5.5. Utworzenie parku kulturowego
str. 168

5.6. Ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzjach lokalizacyjnych
str. 170

5.7. Ochrona walorów turystycznych w przepisach o muzeach
str. 173

Rozdział 6
Ochrona walorów turystycznych uzdrowisk
str. 175

6.1. Istota uzdrowiska
str. 175

6.2. Reżim prawny uzdrowisk
str. 177

Rozdział 7
Ochrona walorów turystycznych poza obszarami specjalnymi
str. 185

7.1. Uwagi wprowadzające
str. 185

7.2. Chronione obiekty przyrodnicze
str. 186

7.3. Parki gminne
str. 190

7.4. Ustalanie warunków prowadzenia robót na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych
str. 193

7.5. Ochrona obszarów nadwodnych
str. 193

7.6. Ochrona walorów turystycznych lasów
str. 195

7.7. Ochrona walorów turystycznych wód otwartych
str. 202

Rozdział 8
Oceny oddziaływania na środowisko jako prawny środek ochrony walorów turystycznych
str. 206

8.1. Geneza ocen oddziaływania
str. 206

8.2. Niektóre ustalenia podstawowe
str. 209

8.3. Strategiczne oceny oddziaływania
str. 215

8.4. Oceny oddziaływania przedsięwzięć
str. 219

8.4.1. Warianty oceny oddziaływania przedsięwzięcia
str. 219

8.4.2. Właściwość organów
str. 226

8.4.3. Procedura
str. 228

8.4.3.1. Postępowanie o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko
str. 228

8.4.3.2. Postępowanie o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
str. 230

8.4.3.3. Ponowna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
str. 231

8.4.3.4. Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania innych przedsięwzięć na obszar Natura 2000
str. 232

8.5. Postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko
str. 233

8.6. Podsumowanie
str. 235

Rozdział 9
Udział obywateli i ich organizacji w ochronie prawnej walorów turystycznych
str. 240

9.1. Początki zorganizowanego ruchu społecznego na rzecz ochrony przyrody
str. 240

9.2. Podstawy udziału społeczeństwa w kodeksie postępowania administracyjnego
str. 241

9.3. Podstawy udziału społeczeństwa w przepisach o ochronie środowiska
str. 244

9.3.1. Ustawa z 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska
str. 244

9.3.2. Ustawa epizodyczna z dnia 9 listopada 2000 r.
str. 246

9.3.3. Prawo ochrony środowiska i jego przemiany
str. 247

9.3.4. Ustawa z 2008 r. o ocenach oddziaływania
str. 251

9.3.4.1. Postępowania wymagające udziału społeczeństwa
str. 251

9.3.4.2. Udział społeczeństwa w przyjmowaniu dokumentów strategicznych
str. 254

9.3.4.3. Udział społeczeństwa w procedurach zmierzających do wydania decyzji
str. 256

9.3.4.4. Udział społeczeństwa w planowaniu ochrony
str. 261

Rozdział 10
Odpowiedzialność prawna za zagrożenie i naruszenie walorów turystycznych
str. 265

10.1. Wprowadzenie do problematyki odpowiedzialności prawnej
str. 265

10.2. Odpowiedzialność administracyjna
str. 266

10.3. Odpowiedzialność cywilna
str. 269

10.4. Odpowiedzialność karna
str. 270

10.4.1. Pojęcie i zakres odpowiedzialności karnej
str. 270

10.4.2. Odpowiedzialność karna w ochronie przyrody
str. 274

10.4.2.1. Ewolucja przepisów o prawnokarnej ochronie przyrody
str. 274

10.4.2.2. Wykroczenia z art. 127 ustawy o ochronie przyrody
str. 276

10.4.2.3. Wykroczenia z art. 131 ustawy o ochronie przyrody
str. 277

10.4.2.4. Przestępstwa z art. 181, 187 i 188 kodeksu karnego
str. 279

10.4.3. Odpowiedzialność karna w ochronie zabytków
str. 282

10.4.3.1. Ewolucja przepisów o prawnokarnej ochronie zabytków
str. 282

10.4.3.2. Wykroczenia naruszenia zakazów i ograniczeń w parku kulturowym lub jego części
str. 287

10.4.3.3. Przestępstwa kradzieży, zniszczenia lub uszkodzenia zabytku
str. 289

10.4.4. Odpowiedzialność karna w ochronie uzdrowisk
str. 299

10.4.5. Ochrona lasów w prawie karnym
str. 301

10.4.5.1. Ewolucja przepisów o prawnokarnej ochronie lasów
str. 301

10.4.5.2. Wyrąb drzewa w lesie w celu przywłaszczenia
str. 304

10.4.5.3. Powodowanie zniszczeń w lasach
str. 305

10.4.5.4. Zanieczyszczanie lasów
str. 307

10.4.5.5. Bezprawny wjazd do lasu
str. 308

10.4.5.6. Prawnokarna ochrona lasów przed pożarami
str. 309

10.4.5.7. Inne wykroczenia leśne
str. 311

10.4.5.8. Zbieg przepisów o wykroczeniach leśnych z przepisami o wykroczeniach przyrodniczych
str. 313

10.4.6. Odpowiedzialność karna w ochronie wód
str. 313

10.4.6.1. Ewolucja przepisów o prawnokarnej ochronie wód
str. 313

10.4.6.2. Odpowiedzialność karna za zanieczyszczenie wód
str. 314

10.4.6.3. Inne wykroczenia wodne
str. 316

10.4.7. Odpowiedzialność karna w łowiectwie, rybactwie i wędkarstwie
str. 317

Podsumowanie i wnioski
str. 321

Wykaz literatury
str. 331